Τετάρτη 27 Απριλίου 2011

Μη μου βγάζεις γλώσσα εμένα....

Σε μία αίθουσα αναμονής της Παιδείας συναντιούνται δύο...
-Αχ! Εσάς κάπου σας ξέρω! Είστε η...
-Γλώσσα!
-Γλώσσα? Όπως λένε Βακαλάος, Σολομός κλπ
-Όχι. Όπως λένε Αγγλική, Γαλλική κλπ
-Α μάλιστα. Και το Επίθετό σας?
-Ελληνική
-του...
-του Ινδοευρωπαϊκού πολιτισμού
-και της...
-και της μόνης ανάδελφης, Αρχαίας Ελληνικής
-και πόσο χρονών είσαστε?
-πόσω χρονών είμαι?
-Ακριβώς!
-Σε μια κυρία δε ρωτάνε την ηλικία της αλλά τέλος πάντων
-Με συγχωρείτε κυρία μου. Έχετε δίκιο. Παραφέρθην. Εσείς είσαστε που κατηγορείστε  για εγκατάλειψη συζυγικής στέγης και για συνεργία σε έγκλημα περί αποκοπής του έθνους από τον ομφάλιό του λώρο, την αρχαιότητα και τα τοιαύτα. Εκκρεμεί και μία δικογραφία εις βάρος σας, εδώ και τρεισήμισι  χρόνια, αν δεν κάνω λάθος, που περιέχει πάμπολλα στοιχεία εκ του συζύγου σας, του Αρχαίου Ελληνικού Λόγου καθώς και από κυρίως ομιλητές οι οποίοι εμφορούνται από ευγενές αισθήματα περί ελληνικότητας και πατριδογνωσίας κατηγορώντας σας για άκριτη υιοθέτηση ξενικών τύπων από άλλες γλώσσες, ελεύθερη είσοδο ιδιωματικών στοιχείων στην καθημερινότητα, αποκοπή από την αρχαία ελληνική
-Μμμάλιστα... κι εσείς είστε ο...?
-Εγώ ονομάζομαι Εθνικισμός και είμαι ο κυρίως πολέμιος των στοιχείων που τείνουν να αλλοιώσουν αυτό που ονομάζουμε Έθνος. Υπηρετώ την Παιδεία!
-Μμμάλιστα. Και οι κυρίες που στέκονται δίπλα σας?
-Α με συγχωρείτε. Δε σας σύστησα!  Είναι οι αδελφές μου: η Εμμονή και η Ημιμάθεια.
-Και τι λέγατε για μένα?
-Άκουσα ότι οι ομιλητές, οι υποστηριχτές αυτού του τόπου, οι εθνικόφρονες, λέγω, ζητούν την καταδίκη σας σε ισόβια κάθειρξη προκειμένου να μην επιτραπεί άλλο η σπίλωση από τους νέους ομιλητές της αμιγής ελληνικότητας αυτού του ιστορικού έθνους
-Μμμάλιστα. Και τι είναι αυτό που τους ενοχλεί?
-Μα δεν καταλάβατε?
-Niente!
-Αααα...Ωραία λοιπόν, να σας εφιστήσω την προσοχή ξαναεπαναλαμβάνοντας: Γνωρίζετε πάρα πολύ καλά, όπως φαντάζομαι, ότι από ανέκαθεν οι Έλληνες ήταν ένας λαός φιλομαθής.
-Το γνωρίζω αλλά εξακολουθώ να μην καταλαβαίνω πώς αυτό συνδέεται με μένα
-Μα σας εξηγώ τη μοναδικότητα αυτού του λαού, ο οποίος αυτός κάθε αυτός είχε ένα μοναδικό πλεονέκτημα σε σχέση με τους υπόλοιπους λαούς του κόσμου. Ήταν πάντα ο πιο καλύτερος. Έχει παράγει τόσα προϊόντα πολιτισμού! Πρόκειται για την πιο άριστη γλώσσα όλων παγκοσμίως, την  «επικεφαλή των επικεφαλών». Υπάρχουν άνθρωποι που έχουν αποθανατίσει όλους τους θησαυρούς αυτής της γλώσσας με τόσους κόπους! Επιστρατεύτηκαν οι καλύτεροι μέθοδοι  όλων των εποχών για να μείνετε εσείς στην ιστορία αλλά δυστυχώς οι κόποι τους δεν ανταμοίφθησαν. Τζάμπα όλα τους τα μεγαλεπίβολα σχέδια. Υιοθετείτε άκριτα στοιχεία αφειδώς!
-Με συγχωρείτε κύριε Εθνικισμέ. Αλλά έχω την αίσθηση ότι υπερβάλλετε λιγάκι.
-Υπερβάλω? Ποιος εγώ? Θεωρείται δλδ πως είμαι υπέρ του δέοντος υποστηριχτής σας? Αντί να είστε υπερήφανη που ακόμα υπάρχει κόσμος πολύς τόσα χρόνια μετά Χριστού που εξακολουθεί και πιστεύει στην αρχαιοελληνική σας αίγλη, έχετε ένα ύφος αθώας περιστεράς, εμφανίζεσθε χαλαρή, με ένα σορό άχρηστες εκφράσεις που δεν προσφέρουν απολύτως τίποτε στην υπεράσπισή σας. Μη τα βλέπετε όλα τόσο επιφανειακά κυρία μου. Ως αναφορά τώρα τη χρήση σας, παρατηρείται εδώ και τόσα πολλά χρόνια ότι προσέχετε μοναχά την επιφάνεια και ποτέ το βάθος. Μην τα παίρνετε όλα εξ απαλών ονύχων τέλος πάντων! Εδώ σας λέμε ότι πρόκειται να συμμετέχετε στην μεγαλύτερη καταδίκη που έγινε ποτέ περί γλώσσας.
-Κοιτάξτε να δείτε... ή μάλλον κοίτα να δεις, να κόψουμε τον πληθυντικό για να μιλήσουμε πιο ελεύθερα.
-Όπως θέλετε... ή μάλλον... όπως θες
-Πρέπει να μάθεις να με χρησιμοποιείς αυθόρμητα αλλά όχι αυθαίρετα, κατάλαβες?
-Ε? Προσπαθώ! Συνέχισε!
-Κι εγώ έχω απαυδήσει τόσο πολλά χρόνια να με κακομεταχειρίζονται αλλά δεν κάνω κι έτσι. Ότι είσαι υποστηριχτής της αρχαιότητας υπέρ το δέον είναι πασιφανές! Κάνε κάτι αλλά με σωστό τρόπο.
-Δηλαδή?
-Δηλαδή εδώ εγώ που είμαι η Γλώσσα αυτοπροσώπως και δεν είμαι υστερική, αν και ιστορική ως γλώσσα! Μη θεωρείς κι εσύ, όπως οι άλλοι, ότι όλος ο κόσμος περιστρέφεται γύρω από την Ελλάδα και την ελληνική αρχαιότητα και όχι γύρω από τον ήλιο!
Αστυνόμευση στη γλώσσα  δεν μπορούμε να θέσουμε. Να κάνουν λάθη στη γλώσσα ομιλητές μόλις ενός μηνός ή ενός χρόνου να το καταλάβω. Να κάνουν όμως και αυτοί που εξ απαλών ονύχων ακούν, μαθαίνουν και ΥΠΟΤΙΘΕΤΑΙ σπουδάζουν τα ελληνικά, δλδ  από τα γεννοφάσκια τους, κι έχουν γίνει τώρα ολοκληρωμένοι άνθρωποι, με πτυχία, νομίζω πως αυτό δε με αφορά. Ας πρόσεχαν οι δάσκαλοι να με διδάξουν σωστά. Προσωπικά δεν απολογούμαι. Την πατριδογνωσία την εξασφαλίζεις ΚΑΙ μέσα από τη γλώσσα, εφόσον κάποιος σου τη διδάξει όπως μιλιέται. Κι αν ένα λάθος πάνω μου, από κάποιον, κάπου, κάποτε, υιοθετηθεί από όλους σας και για μεγάλο χρονικό διάστημα, πρέπει να το αποδεχτείτε ως ένα επόμενο στάδιό μου. Διαφορετικά, θα μιλούσαμε 2000 χρόνια μετά Χριστόν, όπως μιλούσανε προ Χριστού. Σκέψου!
Όσον αφορά τώρα τη χρήση που λες, μάθε πως αυτή κατακτιέται. Δεν επιβάλλεται! Η σχέση του ομιλητή με τη γλώσσα είναι αυτόματη και καλλιεργήσιμη!
-Μεταξύ εμού κι εσού εννοείς?
-Μάλιστα μεταξύ εμού και σου
-Δεν μπορείς να ταράξεις τα νερά των υπαρχουσών δομών. Καταλαβαίνεις?
-Πώς?
-Επίτρεψέ μου να έχω καλύτερη άποψη επί του θέματος. Είναι εύκολο να πιω ένα καφεδάκι?
-Πώώώς! Βεβαίως! Ό,τι θέλεις!
-Ωραία τότε! Παράγγειλέ μου έναν καφέ και επίστρεψε αμέσως να σου εξηγήσω ενδελεχώς τι ακριβώς εννοώ! Και μη μου παριστάνεις άλλο τον Δευκαλίωνα μετά την καταστροφή της ανθρωπότητας ότι θα είσαι ο μόνος επιζών!
-Πάλι δε σε καταλαβαίνω. Πετάγομαι ως το καφέ της κυρίας Γενατάς επί της Τσιμισκής και έρχομαι να συνεχίσουμε τη συζήτηση
-Κάν’ το. Και να ‘σαι εδώ το συντομότερο, γιατί θέλω να φύγω μέχρι τις τεσσερισήμισι
-Μάλιστα. Κι ο κύριος Τριανταφυλλίδης δλδ θα υποστήριζε κι εκείνος, αν ζούσε....
-Αν ζούσε απλά θα ήταν κύριος. Τώρα δεν είναι, επειδή πέθανε κατάλαβες?
-Καλά συγγνώμη! Πώς ξεκινήσαμε και πού καταλήξαμε! Εκεί που μας χρωστούσανε, μας πήραν και το βόδι
-Ποιο είν’ το βόδι και ποιος ο οφειλών θες να το συζητήσουμε?
-Εγώ πάντως δεν είμαι. Κι αν το πάρουμε δια της εις άτοπου επαγωγής...
-...ναιαιαι! Γιααα συνέχισε...θα ‘χει γούστο! Σηκώθηκαν και τα ρηχά πιάτα να ζητήσουν σούπα!
-Μα! Δε σου επιτρέπω!
-Τι δε μου επιτρέπεις βρε γελοίε! Βρε δήθεν, βρε ανίδεε, που από την ώρα που άνοιξες το στόμα σου ως δήθεν υπερασπιστής μου με έχεις κατακρεουργήσει κι εμένα και την αδερφή μου τη Γραμματική ολόκληρες και το Συντακτικό μαζί. Σας κάνουν πλύση εγκεφάλου περί πατριωτισμού και σας ποτίζουν στο αίμα φανατισμό χωρίς να γνωρίζετε ότι η φιλοπατρία σας δεν αποδεικνύεται με απαρχαιωμένες αίγλες λαμπρών παρελθόντων. Η Παιδεία σού λείπει κύριε, για να διασφαλίσεις τα εθνικά σου κεκτημένα και όχι η προσκόλληση, τα κολλήματα και τα κωλύματα σε σκουριασμένες ιδέες.... που τις αναπαράγεις με λάθος τρόπο, επειδή σου πήρε τα μυαλά η Ημιμάθεια και όχι η εκ  βαθέων γνώση!
        Η γνωριμία κατέληξε εν τέλει σε καβγά υψίστης σημασίας. Η Παιδεία αργούσε πολύ να ‘ρθει. Ο Εθνικισμός πήρε τις αδερφές του, την Εμμονή και την Ημιμάθεια και φεύγοντας δε χαιρέτησαν τη Γλώσσα, ούτε της πρόσφερε καφέ εννοείται από το καφεδενάκι της κυρίας Γενατά επί της Τσιμισκή, αποχαιρέτησαν όμως την Παιδεία. Ήξεραν πως δε θα ‘ρθει ποτέ. Δεν έτρεφαν αυταπάτες. Άλλωστε στον ίδιο χώρο Παιδεία και Ημιμάθεια δε χωρούν. Η Γλώσσα πάλι έμεινε πίσω, σκεπτική, εκνευρισμένη απ’ τις απαρχαιωμένες αντιλήψεις που την περικύκλωσαν και αποθαρρυμένη από την Ημιμάθεια η οποία είχε κατακλύσει τα μυαλά των δήθεν πατριωτών.  Ήλπιζε στην έλευση κάποια στιγμή της Παιδείας. Όταν εκείνη θα ερχότανε, θα μάθαινε στον κόσμο ότι «αγαπώ το έθνος μου» δε σημαίνει ετεροχρονισμένη και με κουτσουρεμένο τρόπο γλώσσα, προσκολλημένη σε ένδοξα παρελθόντα, ούτε σε γλωσσικό κλίβανο αποστειρωμένη και στερημένη από γλωσσικές επαφές που υπό φυσιολογικές συνθήκες επιτρέπουν συναλλαγές και ανταλλαγές δομών με εκ  βαθέων γνώση του γραμματικού και λεξιλογικού αλλά και σημασιολογικού της συστήματος! Δυστυχώς αυτό μόνη της δεν μπορούσε να το κάνει. Χρειαζόταν αρωγούς, λειτουργούς. Τους δασκάλους....που θα μάθαιναν στα παιδιά να μιλούν σωστά τα ελληνικά και τότε  όλα τα άλλα θα έπονταν αβίαστα! Αλλά πού καιρός για τέτοιες πολυτέλειες!
Για Λακεδαιμονίους θα μιλούμε τώρα?

Τετάρτη 20 Απριλίου 2011

Ημερολόγιο Αλήστου Μνήμης

 Ελλάδα, Μ.Εβδομάδα 2011

Αγαπητό μου Ημερολόγιο,
περπατάς στο χωριό και όλη η γειτονιά σε μιαν αυλή. Καλέ τι ωραία!!!  Οι νοικοκυρές να τσαλαβουτούν  με τα πόδια και τις λαστιχένιες παντόφλες μέσα στις σκάφες για την καθιερωμένη πασχαλιάτικη μπουγάδα. Κι ύστερα  χαλιά και κουβέρτες  και φλοκάτες να απλώνονται νωχελικά πάνω στα κάγκελα κάνοντας απριλιάτικη ηλιοθεραπεία χωρίς προστατευτικά αντηλιακά με αυστηρούς δείκτες προστασίας στις υπεριώδεις ακτίνες!  Γιαγιάδες να σέρνουν τα δυο φορές παιδιά τους πάνω σε καροτσάκια. Παππούδες να αναλώνονται σε αναλύσεις και αμπελοφιλοσοφίες  πολιτικές στο καφενείο της γειτονιάς βρέχοντας το λαρύγγι τους με   μεσημεριανά ουζάκια και κροταλίζοντας  στα χέρια ένα κεχριμπαρένιο κομπολόι. Γειτόνισσες να πιάνουν τις ίδιες και απαράλλαχτες κάθε χρόνο τέτοιες μέρες συζητήσεις περί βαφής αβγών (και όχι νυχιών που κάνουν οι μοντέρνες), να αναρωτιούνται ποια είναι η καλύτερη, ποια βάφει με λιγότερες συγκρουσιακές «ωαπώλειες» και πώς τα τσουρέκια φουσκώνουν χωρίς χημικά. Και άλλες να ασπρίζουν τις αυλές. Η ασβέστη σε πρώτο πλάνο. Λευκαίνει και απολυμαίνει.
Και  τα σπίτια πιο λευκά στου γλαυκού το γειτόνεμα!...
Η ατμόσφαιρα μυρίζει Πάσχα! Ελληνικό Πάσχα! Ίδιο, όπως το θυμάμαι από τότε που γεννήθηκα. Δεν έχω πάει και αλλού το Πάσχα, εδώ που τα λέμε, εκτός από το 2001! Κάθε χρόνο εδώ. Να ξεκινούμε τις διαδικασίες από την παραμονή του Λαζάρου. Να μαζεύουμε πασχαλιές και άλλα λούλουδα του κάμπου για να στολίσουμε το καλαθάκι του και να γυρίζουμε για να πούμε το «Μάθατε τι έχει γίνει κάτω εις την Παλαιστίνη...» και να μαζέψουμε... αβγά!!! (αν έμενε κανένα σώο). Και μετά κάθε μέρα στην εκκλησία. 

Μ. Δευτέρα- Μ. Τρίτη
Στο μεταξύ είχα μια συνήθεια να μην πολυπηγαίνω τη Μ. Δευτέρα και τη Μ. Τετάρτη στην εκκλησία. Λογικό! Γιατί «Το πολύ το Κύριε ελέησον...»! Καλός ο Νυμφίος και οι Παρθένες αλλά ...  Τη Μ. Τρίτη όμως πήγαινα πάντα, γιατί έπρεπε να ακούσω το τροπάριο της Κασσιανής που, όπως πολλοί, νόμιζα για χρόνια ότι ήταν η εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσα γυνή.  Ο παπάς της ενορίας μας βέβαια το πήρε είδηση και κάθε Μ. Τρίτη τα τελευταία χρόνια ακούμε το ίδιο «τροπάριο» (του παπά αυτή τη φορά) για τη Κασσιανή και την περιπεσούσα γυναίκα που είναι δύο εντελώς διαφορετικά πρόσωπα! Ελήφθη!

Μ. Τετάρτη
Τη Μ. Τετάρτη κάνανε όλες οι γιαγιάδες εκείνα τα πεντανόστιμα τσουρέκια και μοσχομύριζε όλη η γειτονιά αλλά ποτέ δεν μπορούσα να τα φάω ζεστά και φρέσκα, όταν βγαίνανε από το φούρνο, γιατί ήτανε Μεγάλη Βδομάδα και νήστευα και η γιαγιά μου μου έλεγε πως θα ήτανε μεγάλη αμαρτία και πως έπρεπε να κάνω υπομονή μέχρι τη Μ. Πέμπτη που θα κοινωνούσα. Και μια χρονιά που πήγα να φάω τη Μ. Πέμπτη μετά τη μετάληψη η γιαγιά μου πάλι φρόντισε να με γεμίσει με τύψεις γιατί, όπως έλεγε, ΗΤΑΝΕ Μ.ΠΕΜΠΤΗ και δεν είχε σημασία που είχα κοινωνήσει, γιατί είχα πια μεγαλώσει και έπρεπε, όπως οι μεγάλοι, να «κρατήσω» όλη την Εβδομάδα των Παθών. Α  μα τι Παθών! Και από εκείνη τη Μ. Πέμπτη που η γιαγιά μου με μάλωσε, εγώ νιώθω ότι «μεγάλωσα», γιατί κρατούσα την ίδια νηστεία με τους μεγάλους ΑΣΧΕΤΑ με το αν είχα κοινωνήσει. Και μετά όμως τι να το κάνεις το τσουρέκι, αφού δεν κρατιέται μέσα στο σελοφάν ούτε ζεστό ούτε φρέσκο, ούτε σου σπάει τη μύτη, όπως τη Μ. Τετάρτη που βγαίνει από το φούρνο?
Άι στο καλό! Οι μεγάλοι λέγανε πως αν το σκέφτεσαι τόσο τότε μην την κάνεις τη νηστεία, γιατί είναι σαν να την κάνεις με το ζόρι. Και η δικιά μου απορία και το ζόρι ήτανε πάντα γιατί να μην τα κάνουνε τα τσουρέκια το Μ. Σάββατο λίγο πριν την Ανάσταση για να τα τρώμε φρέσκα! Τέλος πάντων! Άλλο παιδικό τραύμα και τούτο.

Μ. Πέμπτη
Τη Μ. Πέμπτη είχαμε την πρωινή εκκλησία για να κοινωνήσουμε. Καλό μαρτύριο και τούτο: να περιμένεις ένα δίωρο στην ουρά να  μεταλάβεις!!!...και στην τελική να πάρεις τι? Κι άλλη απορία που είχα μικρή: «Για μία κουταλίτσα κρασάκι και ψωμάκι να κάνω τόση υπομονή!» Ο μπαμπάς μου, με καθόλα παιδαγωγικές μεθόδους, μόνο που δε μου άστραψε καμιά ανάποδη, όταν του είπα τις σκέψεις μου περί του θέματος. Δε μου εξήγησε «γιατί», αλλά από τον τρόπο που με κοίταξε (α), που ύψωσε τη φωνή του (β) και που σηκώθηκε από την καρέκλα (γ) κατάλαβα (έξυπνη γαρ!) πως πρόκειται μάλλον για κάτι πολύ σημαντικό και κάτι τρέχει με αυτό το κρασοψωμάκι της μικρής κουταλίτσας που δεν επιδέχεται αντιρρήσεις και αρνησικυρίες ή επαναστάσεις, οπότε δεν ξαναμίλησα ποτέ ξανά έκτοτε, ούτε έθιξα το θέμα της υπομονής στην ουρά επί τόσες ώρες για να κοινωνήσουν τόσοι άνθρωποι, γιατί άλλωστε, παιδαγωγικά αν το δεις,  μου χρειάστηκε η υπομονή αυτή στην μέχρι τώρα ζωή μου ως πολίτη στις –πού αλλού?- δημόσιες υπηρεσίες (και όχι μόνο)!!
Τα Ευαγγέλια πάλι της Μ. Πέμπτης ήτανε από τα αγαπημένα μου. Εκείνα τα κεριά που ανάβει ο παπάς ένα-ένα κάθε φορά που λέει κι από ένα ευαγγέλιο τα θεωρούσα  πολύ ενθαρρυντικό πράγμα γιατί ήξερες «πού παν τα τέσσερα» με τη λειτουργία και πότε τελειώνει. Αν και, μεταξύ μας, η λειτουργία της Μ. Πέμπτης το βράδυ μου άρεζε ίσως περισσότερο από όλες και δε βιαζόμουνα ούτε βαριόμουνα, γιατί μου θύμιζε την ταινία ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ σε πιο αληθοφανή εκδοχή! Δια ζώσης...

Μ.Παρασκευή
Πονεμένη ιστορία (ή Ο Χριστός ξανασταυρώνεται!). Καταρχήν τέτοια μέρα με θυμάμαι μια ζωή στους δρόμους. Πρωί-πρωί η αποκαθήλωση. Από μικρό εν τω μεταξύ η μάνα μου μου είχε κάνει πλύση εγκεφάλου με αυτήν την ετυμολογία. Τι σημαίνει η «αποκαθήλωση» και τι σημαίνει η «αποκαθήλωση»? Ε το ‘μαθα πια: ΑΠΟ-ΚΑΤΑ-ΗΛΟΣ. Ήλος = καρφί, λέξη με δασεία γι’ αυτό και το Τ τρέπεται σε Θ και τέτοια. Δηλαδή το «ξεκάρφωμα»! Αργότερα βέβαια εγώ την ξεπέρασα τη μαμά μου, γιατί κάθε φορά στην εκκλησία, όπου δεν πάω ποτέ χωρίς το γνωστό βιβλιαράκι, άρχισα να κάνω σύνταξη στα τροπάρια (υποκείμενο, ρήμα, αντικείμενο και τέτοια), να ψάχνω συντακτικές αποκλίσεις από την κλασική ελληνική, τυπογραφικά λάθη, στοιχεία εξέλιξης της αρχαίας ελληνικής προς την ελληνιστική περίοδο, αλλά ενίοτε έκανα και χρονικές αντικαταστάσεις στα ρήματα, ανώμαλα και μη. Δηλαδή η κατάσταση χειροτέρευσε!
Άμα δε τη λήξει της πρωινής λειτουργίας έπαιρνα τους δρόμους για τα μνήματα. Να ανάβω κεριά και καντηλάκια. Και μετά σβάρνα όλες τις γιαγιάδες του χωριού να κάνω τον ντιλιβερά και να μοιράζω όχι πίτσες αλλά καφέδες, κουλούρια και χυμούς «για να σχωρεθούν τα ποθαμένα τους-μας-του κόσμου ολάκερου»! Εμένα που με βλέπεις, αγαπημένο μου ημερολόγιο, ξέρεις τι καφέδες έχω μοιράσει? Υποβολέας? Ε ποιος άλλος? Η μάνα μου! Ο Άι Βασίλης σε έκδοση πασχαλινή. Μόνο που αντί για έλκηθρο σέρνει εμένα. Και για να μη  νομίζεις ότι είμαι και καμιά άσχετη από χορωδίες και τέτοια, όλη την υπόλοιπη μέρα στόλιζα και τον επιτάφιο και έψελνα. Όχι ακαπέλα, ούτε μόνη μου, γιατί λεφτά για την αποζημίωση των βιτρό της εκκλησίας δεν είχα! Αλλά με άλλα κορίτσια. Και φορούσα πάντα σκούρα ρούχα. Γιατί η μαμά μου είχε πάντα ένα θέμα με αυτές και αυτούς που φοράνε ανοιχτόχρωμα ρούχα τη μεγάλη εβδομάδα. Όχι γιατί είναι κουτσομπόλα, σου το διαβεβαιώνω, αλλά γιατί απλά έχει δίκιο. Κι εγώ από τότε είμαι πολύ προσεκτική και προσέχω να μη βάλω κόκκινα και παρδαλά ρούχα μεγαλοβδομαδιάτικα. Πάντως κάθε Μ. Παρασκευή εγώ με θυμάμαι να πονάνε τα πόδια μου και να είμαι πολύ κουρασμένη από τις διανομές και τα συναφή! (Σημειωτέον ότι εν έτει 2011 δεν έχει αλλάξει η κατάσταση. Απλά κάποιες γιαγιάδες μας αφήσανε χρόνους...)

Μ. Σάββατο.
Της τελευταίας στιγμής τα ψώνια και κείνη η μαγειρίτσα που δεν έτρωγα ποτέ. Γιατί έβλεπα πώς γυρίζανε τα έντερα πριν τη φτιάξουν και γύριζαν και τα δικά μου τ’ άντερα. Το Σάββατο βράδυ στην Ανάσταση δεν θέλω ούτε αυτό να το θυμάμαι. Είναι η ντροπή του χριστιανισμού. Παραπέντε με και πέντε ο εκκλησιασμός! Ούτε τρισάγιο δεν κρατάει τόσο λίγο. Κι αν εσύ κάνεις την επανάστασή σου να καθίσεις μοιάζεις με το μαύρο πρόβατο της οικογενείας. Ανασταίνουν το Χριστό και μετά πηγαίνουν όλοι στο σπίτι, ενώ εσύ κάθεσαι στην εκκλησία και έχεις το νου σου στην οικογενειακή ομήγυρη που χαζογελάει απόντος σου! Τραγικό! Είναι σαν να δεν έχεις κάνει Ανάσταση! 

Κυριακή του Πάσχα
βλ. προηγούμενο κείμενο [«Οικογενειακοί (επί)δεσμοί»]. Λίγο πρωθύστερο το σχήμα αλλά έχει και τούτα η λογοτεχνία
Καλή Ανάσταση

Τετάρτη 13 Απριλίου 2011

Οικογενειακοί (επί)δεσμοι!!!!

Τι θα κάνετε το Πάσχα? Εσείς πού θα πάτε? Δεν έχετε άδεια φέτος? Κρίμα! Εμείς έχουμε εναλλακτικές πολλές: στους γονείς που μας κυνηγάν με το τουφέκι να ψήσουμε μαζί τον οβελία. Στα πεθερικά που θέλουν να δουν τα εγγόνια, να τα χαρούν μιας και δε θα ‘χουνε σχολείο. Στην Κέρκυρα που είναι in. Στα Μετέωρα που είναι γραφικά. Στη Ρώμη που είναι φανταστικά. Στην πόλη που είναι άδεια. Στο χωριό που θα είναι γεμάτο. Οικογενειακά!
Θα ανταμώσουμε με τα ξαδέρφια, θα τα πούμε με τα αδέρφια, θα δούμε τους παππούδες και τις γιαγιάδες. Θα συναντήσουμε τους γνωστούς που συναντούμε κάθε χρόνο τέτοιες μέρες στο χωριό όπου συμπτωματικά θα πάμε κι εμείς κι εκείνοι. Θα φιλήσουμε σταυρωτά, σαν τον Ιούδα, τον ενθουσιασμό του ανταμώματός μας και θα αγκαλιάσουμε τις οικογενειακές μας περικαλλείς σμίξεις. Θα δειπνήσουμε νοσταλγικά με το σόι μας την πασχαλινή μας χαρά και θα μεταλάβουμε με τις θείες και τους θείους όλα τα παρελκόμενά τους, τα πικρά αλλά και πικρόχολα παράπονα και σχόλιά  τους. Θα μας ρωτήσουνε πάλι πού είμαστε, γιατί χαθήκαμε και γιατί δεν παίρνουμε κανά τηλέφωνο. Θα τους απαντήσουμε κι εμείς για τις δικαιολογημένες μας τηλεφωνικές αποχές λόγω τρεχαμάτων, δουλειών και υπαρχουσών υποχρεώσεων συνοδευομένων από κούραση και τα γνωστά που δε χωρούν τέτοιες χρονοβόρες περισσές επικοινωνιακές φλυαρίες και θα σύρουμε το χορό των κουρασμένων διαθέσεων τσουγκρίζοντας αβγά κόκκινα, διαθέσεις οξύθυμες και ποτήρια που «έχουν ξεχειλίσει» εδώ και καιρό γεμάτα ρακόμελο και ενίοτε δηλητήριο κι άλλοτε γεμάτα εγκάρδια αλλά και επιφανή χαμόγελα. Θα ψήσουμε τσουρέκια αλλά και το ψάρι στα χείλη μερικών «κοντινών» αλλά συνάμα τόσο «μακρινών» προσώπων και θα ψάλουμε τροπάρια σε συγγενείς, τα ίδια κάθε χρόνο από συμπαράσταση στην Κασσιανή. Ίσως κεράσουμε και κανά μεζεδάκι και αντί για ουζάκι χολήν άμα και όξος  στα μπατζανάκια..., ήτοι:
«Ο πεθερός της δεν έπρεπε να μιλήσει έτσι, διότι ο πατέρας της παρεξηγήθηκε.  Κι η μάνα η δική σου μέσα στην σπόντα πάλι. Πώς κρατήθηκα, ένας Θεός ξέρει! Η κουνιάδα μου με έγδυνε με το μάτι της. Και κείνα τα χέρια της η συννυφάδα της δεμένα τα ‘χε και δεν έπιασε ούτε ένα πιάτο να πλύνει? Όλη μέρα με ένα τσιγάρο στο χέρι! Αμ την ξαδέρφη πού την πας! Από τότε που τη θυμάμαι, μια ζωή τρωγόταν με τα ρούχα της κι άνθρωπο να μην είχε δίπλα της»... Ωστόσο θα γευματίζουμε και θα δειπνούμε για ένα τριήμερο μυστικά και υπομονετικά! «Πώς θα περάσουν τόσοι εσπερινοί με την εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσαν νύφη σου? Ίσως χρειαστεί να τη σουβλίσεις ανάμεσα στο κατσικάκι  και το κοκορέτσι για να στραγγίξουν τα ζουμιά και η φαρμακερή της γλώσσα. Αλλά εσύ, χρυσή μου, είσαι ανώτερος άνθρωπος. Κερρρία με τα όλα της! Ας όψεται ο Νυμφίος κανακάρης σου. Για το χατίρι του σου δίνει ο Θεός μεγαλοβδομαδιάτικη υπομονή να σηκώσεις το σταυρό με τα αμαρτήματα του χαραμοφάη του κουνιάδου σου! Ο αχαΐρευτος! Ο χαΐβανος! Ακόμα έτσι είναι? Ανύπαντρος και ά(ν)εργος? Ξέρω! Τον βοηθάει ο άντρας σου αλλά τι τα θες? Από την τσέπη τη δική σου βγαίνουν αυτά. Λεφτά που θα μπορούσε ο άντρας σου να τα ρίξει στο σπίτι!
-Δεν πειράζει χρυσή μου, Πάσχα έρχεται. Γι’ αυτό είν’ οι γιορτές: Για να σχωρνάμε τις αμαρτίες του κόσμου! Να ανταμώνουμε, να τα λέμε, να γελάμε, να χορεύουμε! Άσε για  τα μεθεόρτια τις πισώπλατες μαχαιριές και τα μυστικά τηλεφωνήματα. Τότε θα βγάλουμε τα παράπονα και τα μαχαίρια. Θα κυριαρχήσει η ρήση στον τηλεφωνικό μας καφέ ότι «τους φίλους τους διαλέγουμε, τους συγγενείς όμως όχι» και κάποιοι θα σπεύσουν να δικαιολογήσουν την επιλογή τους να περάσουν το φετινό Πάσχα κάτω από το Big Ben, γιατί βαρέθηκαν κάθε χρόνο τα ίδια.
  Μικροί, μεγάλοι με τις μικροπρέπειές τους! Όλοι αντιλαμβάνονται την πολιτική τους κατά τον Αριστοτέλη φύση αλλά και τη μίζερη τους ταυτότητα και συμπεριφορά όταν βρεθούν δίπλα στους άλλους. Η μοναξιά μπορεί να μην αντέχεται αλλά και η οικογενειακή ανακατωσιά... μόνιμο παράπονο του καθενός, επίσης δε χωνεύεται! Σου πέφτει βαριά, σαν το αρνί! Όλοι κάποια στιγμή πλήγωσαν και πληγώθηκαν, μαχαίρωσαν πισώπλατα και μαχαιρώθηκαν, σταύρωσαν κάποιον και σταυρώθηκαν. Δεν φταίνε μονίμως οι άλλοι. Κι αν φταίνε κάποιος τους έδωσε το δικαίωμα. Κι αν δεν είσαι εσύ αυτός που τον πλήγωσε για να σου το αντιγυρίσει, κάποιος άλλος θα τον πλήγωσε και τώρα την πληρώνεις εσύ! Γιατί? Γιατί η ζωή είναι ένα ΝΤΟΜΙΝΟ. Μήπως όταν χαρίζεις σε κάποιον περιμένεις να σου γυρίσει αντίχαρη? Περίμενε! Ο Θεός μια φορά από αλλού θα σου το φέρει!
People... άνθρωποι! Οικογενειακοί και μη δεσμοί. Μπανταρισμένοι. Πληγωμένοι εγωισμοί, σχέσεις στο γύψο, με κατάγματα κάπου, κάπως, κάποτε από μια παρεξήγηση, από μικρότητες και ζηλοφθονίες. Μετά ο ασθενής-οικογένεια πρέπει να ζήσει. Χειρουργείται. Όχι όμως πάντα με εκείνα τα λεπτεπίλεπτα χειρουργικά νυστέρια, κατόπιν ολικής ή μερικής αναισθησίας αλλά και με το κουζινομάχαιρο. Εκείνο που βάζεις στην πληγή και μετά το στρίβεις, το στρίβεις και όταν ο ασθενής χειροτερεύει εσύ έχεις το θράσος κι απορείς: «Μα γιατί? Θα ζήσει γιατρέ?». Και με αναισθησία, βέέέεέβαια! Αλλά όχι του ασθενή. Του χειρουργού. Ή καλύτερα του χειρούργου, κακούργου και πανούργου. Μετά έρχονται τα ράμματα. Τα παυσίπονα, τα παυσίλυπα και οι αλκοόλες. Κι όταν τον δέσεις γύρω-γύρω με επιδέσμους, τρομάζεις να βλέπεις στο κρεβάτι μια ζωντανή μούμια. Δε βαριέσαι! Πάσχα έρχεται. Κι ο Λάζαρος αναστημένος έτσι ενεφανίσθη μετά το «Δεύρο έξω». Ελπίζουμε! Θα ξαναμονιάσουμε, οι πληγές θα κλείσουν ακόμη κι αν κακοφορμίσουν. Ο Θεός και η ιατρική κάνουν θαύματα.
Ίσως και οι σχέσεις πρέπει να περάσουν από Λάθη και Πάθη για να καθαρθούν ψυχές. Ίσως ο κύκλος της ζωής, η άνοιξη, η αναγέννηση της (ανθρώπινης) φύσης να μη συνδέεται τυχαία με το Πάσχα, με το πέρασμα από τη μία κατάσταση της ζωής, τη Λάθος και τη Λήθη, στην άλλη...
Πάντως όπως και να ‘χει Άξιον εστί το αντάμωμα έστω κι έτσι μια δυο φορές το χρόνο, γιατί Αι γενεαί πάσαι είχαν παντού και πάντα την ίδια κατάληξη: την «ΖΩΗ», δλδ,  ΕΝ ΤΑΦΩ και δε νομίζω να υπάρχει κανείς που να μη θέλει τέτοιες μέρες το ξαλάφρωμα της ψυχής του... γιατί από αυτή τη ζωή περαστικοί είμαστε και γιατί μέσα στις φλέβες μας δεν κυλάει μήτε ιχώρ μήτε νερό αλλά Αίμα Κατακόκκινο σαν τα πασχαλιάτικα αβγά...

                                   Καλό Πάσχα!

Τετάρτη 6 Απριλίου 2011

Το Like…εικονίζειν (action) εστί ...


ΚΕΦΑΛΑΙΟ  1ο: «Διάγνωσις εστί...»
Επεισόδιο 1ο: «Ο δάσκαλος»
Τους έδινε τα πάντα. Ό,τι είχε και ό,τι δεν του μάθανε. Σχεδίαζε μέσα από εγκυκλίους αλλά και κατά το δοκούν. Έκανε ένα μάθημα αλλιώτικο, διάφορο κι όχι αδιάφορο, συναρπαστικό. Για τον ίδιο αλλά και για τα παιδιά. Έξω από τις συνήθειες τις κλασικές, τους πίνακες, τα κονσερβοποιημένα βιβλία. Τους δίδασκε μέσα από την τέχνη τι είναι τέχνη, μέσα από το σκίτσο τι είναι αστείο και τι τραγικό, μέσα από το άλλο, το διαφορετικό, το ρηξικέλευθο για τη μέχρι τώρα κατάσταση, τι είναι νεωτερισμός στα δεδομένα και τι σεβασμός στα κεκτημένα. Στόχευε στο να κεντρίσει ενδιαφέροντα, να καταπλήξει τα πλήθη, να πάρει με το μέρος του μαθητές πολλούς, τους καλούς αλλά και τους κακούς. Επιστράτευε μεθόδους, πρότυπες, πρωτότυπες και μαθητοκεντρικές... οργάνωνε εκδρομές, έβγαζε λογύδρια διδακτικά, απέφευγε ωστόσο τη γλώσσα της αυθεντίας και γινόταν με τα μαθητούδια μαθητούδι... αλλά....

Επεισόδιο 2ο: «Οι μαθητές»
Τον αγαπούσανε πολλοί και πολύ, δεν υπήρχε καμία αμφιβολία! Βλέπανε τη διαφορά. Τον αναγνώριζαν ως μια ριζοσπαστική στη ζωή τους παρουσία. Με ενέργεια, διαύγεια και όρεξη πέρα από τα όρια της λογικής (αν υπάρχει) του δημοσίου. Ωστόσο οι μαθητές είναι μαθητές, το σχολείο είναι σχολείο και ο δάσκαλος δεν παύει να είναι δάσκαλος κι όσο νεωτεριστής κι αν είναι, δεν αποτελούσε γι’ αυτούς παρά ένα «νεωτεριστή δάσκαλο». Αλλά δάσκαλο! Στην αρχή τον υποδέχονταν με ενθουσιασμό. Επιδοκίμαζαν όλες του τις κινήσεις. Άκουγαν με προσοχή τα λόγια του. Μετείχαν σε όλα του τα εγχειρήματα. Αργότερα όμως, όπως ήταν φυσικό, ξεσκαρτάρισαν τα χλωρά από τα ξερά. Πάνε κι οι νεωτερισμοί, πάνε και οι μοντέρνες μέθοδοι και τα σύγχρονα εποπτικά μέσα που θα κέντριζαν τα ενδιαφέροντα τους. Βρούβες! Άλλωστε...

Επεισόδιο 3ο: «Τα γραπτά»
Εν αρχή ην ο λόγος. Εν συνεχεία η γραφή. Τα ιδεογράμματα, η σφηνοειδής, η ιερογλυφική, η φοινικική, η φωνητική, η ιστορική... Κι ύστερα ήρθανε τα sms και η ηλεκτρονική.... Τα φωνήεντα γίνανε περιττά, όπως και στη μυκηναϊκή. Τότε! Ο λόγος πρέπει να είναι οικονομικός, σύντομος, να στριμώχνεται σε ένα msg... Κόβουμε τα περιττά, όπως τότε! Αφαιρούμε τα φωνήεντα, συγκόπτουμε τις λέξεις, συντομογραφούμε τις φράσεις, όπως τότε! Το σύνθημά μας: «Επιστροφή στις ρίζες» Στέλνουμε  φατσούλες, πατάμε  like...likelike…. Άλλωστε τι τα θέλεις τα πολλά λόγια που είναι φτώχια; Το λακωνίζειν ή Like…εικονίζειν εστί φιλοσοφείν!

Επεισόδιο 4ο: «Η εγκύκλιος»
Γιατί τα παιδιά να εκφράζουν γνώμη σήμερα? Είναι μπανάλ... Η άποψη δεν πουλάει. Οι αμνοί ακολουθούν, δεν παρακολουθούν:  ούτε τις εξελίξεις, ούτε την ιστορία, όπως γράφεται... έχουν φροντίσει άλλοι γι’ αυτήν. Και πού μαθαίνεται όλο αυτό? ...να είσαι δλδ σιωπηλός, να μη μιλάς, να μη διεκδικείς αυτό που σου ανήκει, να μη φέρνεις αντίρ-ρηση ούτε αντί-δραση? Μα, στις φωλιές της παιδείας...πού αλλού? Να ‘σαι σιωπηλός, άλαλος, άηχος..
Διδαδικτικοί στόχοι = μαθητές στόκοι: να συγχυστούν οι έννοιες, να παρανοήσουνε τους όρους και η σιωπή να μπερδευτεί με την άνευ όρων παράδοση, η ησυχία με τη μουγκαμάρα και τη χαζομάρα, η ηρεμία να δώσει τη θέση της στη βλακεία...
Ο δάσκαλος να λέει στο μαθητή: «Μη μιλάς. Μην εκφράζεσαι. Να είσαι ολιγομίλητος. Έτσι σε θέλουν εκεί έξω». Ασκήσεις ανάπτυξης, για τις εξαιρέσεις των μαθητών. Ασκήσεις κλειστού τύπου, κλειστού χώρου, περιορισμένου χρόνου για τη μάζα. Απάντα με ένα ΝΑΙ ή ΟΧΙ! Αντιστοίχισε! Πάτα Like.... Ποιος νοιάζεται για την εμπεριστατωμένη σου άποψη περί ρόλου των φιλοσόφων στον Πλάτωνα? Τα επιχειρήματα? Κάναμε την κηδεία τους εδώ και χρόνια. Η κοινωνία γυρίζει στις αρχέγονες καταβολές της. Όχι εκεί που «ο αγών λόγου» είχε γίνει πια το πιο δημοφιλές άθλημα αλλά εκεί όπου το μεγάλο ψάρι έτρωγε το μικρό. Έτσι γίνεται τώρα. Και είπαμε, μην το ξεχνάς: «Επιστροφή στις ρίζες». Όπως ο άνθρωπος των σπηλαίων. Το σπήλαιο της Αλταμίρας το θυμάσαι? Σχεδιάκια στους τοίχους του. Άναρθρος λόγος.  Επιστροφή στις ρίζες μας: ΟΥΓΚ!! Και οι σχολικές μήτρες το ξέρουν καλά πως τέτοιους πολίτες πρέπει να κυοφορούν: Λάκωνες. Όχι όμως ανυπότακτους Λεωνίδες αλλά υποτακτικούς αμνούς και μάλιστα εκουσίως. Όχι υπερήφανους για την ανδρεία τους αλλά απλούς αποδέκτες της δειλίας τους. Πάτα Like....

Επεισόδιο 5ο: Κι ύστερα ήρθαν οι γλωσσολόγοι διδάσκοντας «Γλώσσα εστί...»
...τα επίπεδα λόγου που είναι πολλά, τα ύφη της γλώσσας που είναι περισσότερα, οι περιστάσεις επικοινωνίας που είναι πάμπολλες: δεν μας ενοχλούν οι νέοι με τον τρόπο που εκφράζονται, αρκεί να διαχωρίζουν τις περιστάσεις!
«Ερώτησις εστί...»
...τις διαχωρίζουν όμως? Για να  γνωρίζει κανείς τις περιστάσεις πρέπει να τις διδαχτεί. Για να τις διδαχτεί, πρέπει κάποιος να του τις διδάξει. Για να του τις διδάξει κάποιος, πρέπει αυτός ο κάποιος να τις γνωρίζει. Για να τις γνωρίζει αυτός ο κάποιος, κάποιος άλλος πρέπει να του τις έχει μάθει....κ.ό.κ. Κάπου υπάρχει κενό. Κάποτε έσπασε ένας κρίκος στην τροφική αλυσίδα της γνώσης. Κάποια γενιά φρόντισε να ταΐσει την επόμενη άγνοια και να την ποτίσει με το νερό της λήθης. Όμως άλλο λήθη κι άλλο ηλίθιος! Και φρόντισε  να την οδηγήσει μέσα από Υπουργεία Δια Βίου Μάθησης στη «δια βίου αμάθεια». Κάποιος, κάπου, κάποτε κάτι δεν έκανε σωστά και την πληρώνουν γενιές... και το αντεπιχείρημα βαφτίζει τον ξεπεσμό εξέλιξη, ανάγει την πτώση στον γκρεμό σε πρόοδο... έννοιες κουβάρια, έγνοιες κουφάρια!


ΚΕΦΑΛΑΙΟ  2ο: Βιβλιοπωλείο «Γνώσις εστί...»
-Μήπως έχετε τις ποιητικές συλλογές του Ελύτη;
-Ρωτήστε τη νεαρή υπάλληλο στο βάθος. Είναι καινούργια, τώρα τελείωσε το σχολείο, θα σας βοηθήσει!
-Εσάς να ρωτήσω για τον Ελύτη;
-Πείτε μου! Σας ακούω!
- Έχετε τις ποιητικές συλλογές του Ελύτη; Θέλω το «Άξιον εστί»
-Ελύτη; (με απορία σαν να τον άκουγε για πρώτη φορά). Όχι, αλλά μπορούμε να το παραγγείλουμε. Μισό λεπτό να το γράψω...
(παίρνει χαρτί και μολύβι και ξεκινάει να σημειώνει)
-...Ελήτης είπατε;
-(με γουρλωμένα μάτια) ΜΜΜάλιστα
-και είπατε action….????
-εστί
-Action esti?
-(με πιο γουρλωμένα μάτια, η αντίδραση του πελάτη) Μμμμμ....Ναι! Όπως λένε «Δράση είναι...»


ΚΕΦΑΛΑΙΟ  3ο: Επίλογος  «Απόγνωσις εστί...»

-Για τον διδάσκαλο
...να αναρωτιέται αν η γνώση πουλιέται, χαρίζεται, καλλιεργείται, μεταλαμπαδεύεται, διδάσκεται, κατακτιέται, εμφυτεύεται!
...να καταστρώνει σχέδια μαθημάτων μέσα από σύγχρονες μεθόδους αλλά να αισθάνεται ότι έχει απέναντί του να αντιμετωπίσει σκουριασμένες διαθέσεις.
...να μετέρχεται όλα τα μέσα τα οποία δεν του χαρίζονται από τα δεδομένα που του επιτρέπουν να έχει, ξεπερνώντας τις προσωπικές του αντοχές

-Και για τον «άλλον» δάσκαλο....
....να αδυνατεί να ανταπεξέλθει στις υποχρεώσεις του λόγω παρωχημένων γνώσεων, διαθέσεων, μέσων και κακών κινήτρων
...να αντιλαμβάνεται κάθε τόσο ότι διάλεξε «λάθος» επάγγελμα με  υπερβολικές απαιτήσεις αλλά να μην παραδέχεται ότι το κριτήριο επιλογής του ήταν το αραλίκι του Σαββ/κου, του καλοκαιριού και το χριστουγεννοπασχαλιάτικο το οποίο κατέστησε τώρα και καθημερινό!

-Για το μαθητή
...να αναρωτιέται και με τίποτε να μην μπορεί να κατανοήσει πού θα του χρησιμεύσουν όλες αυτές οι στείρες γνώσεις πέρα από τα διαγωνίσματα που γράφει στο σχολείο
...να προσπαθεί να μαντέψει τι «θα πέσει» στις πανελλήνιες, το μεγαλύτερο σκόπελο που εφηύρε ποτέ η Ελλάδα στα όνειρα και τους ορίζοντες ενός παιδιού
...να αποστηθίζει και να μισεί ταυτόχρονα αυτό που ευθύνεται για την ανώτερη πραγμάτωση της ανθρώπινης φύσης του, την παιδεία

-Και για τον «άλλον» μαθητή
...να αντιλαμβάνεται πως η πνευματική εργασία είναι κάτι που δικαιούνται να κάνουν όλοι αλλά δεν είναι κάτι για το οποίο είναι εκ φύσεως προορισμένοι όλοι
...να πέφτει σε κατάθλιψη όταν τον περιγελούν οι λοιποί θεωρώντας τον ντουβάρι, γιατί μόνο τον Αντίλαλο μπορεί να παριστάνει μέσα στην τάξη
...να ψάχνει εναλλακτικές στην εκπαίδευσή του για στροφή σε χειρονακτικά επαγγέλματα, σ’ εκείνα όπου η δουλειά καθιστά τον εργαζόμενο Άνακτα των Χειρών, αλλά να αντιμετωπίζει το ρατσισμό της κοινωνίας του που τον θέλει μοναχά γραβατοφορεμένο στέλεχος επιχειρήσεων και της παιδείας του που δεν του δίνει ευκαιρία για τεχνική εκπαίδευση
...να ΜΗΝ ΕΚΤΙΜΑΕΙ καθόλου τις απεγνωσμένες προσπάθειες του δασκάλου να του κεντρίσει το ενδιαφέρον του επιστρατεύοντας όποιο μέσο, ακόμη και το πιο μοντέρνο, κι αυτό γιατί κανείς δεν το δίδαξε τι σημαίνει «ΕΚΤΙΜΑΩ», κανείς δεν του έμαθε τι σημαίνει «ΣΕΒΟΜΑΙ ΤΟ ΔΑΣΚΑΛΟ ΚΑΙ ΤΙΣ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΠΟΥ ΚΑΤΑΒΑΛΛΕΙ ΓΙΑ ΜΕΝΑ»
...να ζητάει ο δάσκαλος τη γνώμη του ποντάροντας στην καλλιέργεια της δημοκρατίας κι αυτός απλά να πατάει Likelikelike!!!

-Όλο το παραπάνω Παιδεία εστί...
-No, thank you. I don’t like…